Historie Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest betreffende de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement met de Amstel
dit departement betreffende de Delf
Ernaast lagen ook dit departement aangaande een Schelde en Maas en het departement over een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de nieuwe indeling niet en na de instelling in 1801 betreffende het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden met de Maas.
Nadat een Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet van 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Over Maanen werd in een grondwetcommissie alsnog de titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werden door een rest van de commissie verworpen.[twee]
Een andere provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug over Friesland tot Holland, maar een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland bij een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat van Amsterdam en drong men aan op de genezing van de verdeling bijvoorbeeld die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werd echter ook niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze bij Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake met ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk dat die organiseren van een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via middel aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in dit noorden via middel van de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) mits grens werkt.
Ten zuiden over dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tegelijkertijd dit Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch betreffende ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden met dit Noordzeekanaal bevinden zich de Zaanstreek en andere, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij de stad Alkmaar. Er bevinden zich in dit deel betreffende een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden de Kop betreffende Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust met een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen zodra Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden aangaande het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: dit is het westelijk gebied aangaande het Noordzeekanaal, met ingeval middelpunt de haven deze inhoud en sluizen aangaande IJmuiden. Ten noorden aangaande Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt over dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven vanwege Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden ingeval Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest typische dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect met een standaardtaal afwijkt; in het bijzonder het Tessels en het Wierings hebben ons enorm persoonlijk karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden is in Noord-Holland sprake over ons teruggang betreffende de dialecten. Toch bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams is ter plaatse alsnog heel algemeen gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en dat blijkt ook uit een dialecten. Een dialecten ten noorden aangaande het IJ bestaan een meest afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls als Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met controleer deze gasten zowel Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten over vanouds geïsoleerde gemeenschappen mits Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over een enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp betreffende de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De rangschikking betreffende de dialecten boven dit IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in de taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig met het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer volkomen mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze door andere taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, haar laatste blog opgericht op 5 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland ingeval enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden van 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote lees beoordeling nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde met Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook bestaan Krijg meer informatie er in Noord-Holland ons tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke verschillende vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel over dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort